Yangın algılama sistemleri, elektronik güvenlik sistemleri değerlendirildiğinde hayati bir koruma sağlaması sebebiyle en önemlisidir. Hata ve aksaklıkların olmaması gereken bu sistemler, yürürlükteki yangından korunma standartlarına ve yönetmeliklerine uygun olarak tasarlanmalıdır.
Temelde aynı amaca yönelik kullanılsa da, farklı yapılarda değişken ihtiyaçlar doğrultusunda çeşitli uygulamalarla kurulmalıdır.
Yangın Algılama Sistemi Nedir?
Adından da anlaşılacağı gibi yangın algılama sistemi yangını söndürmeyi değil, olası bir yangın tehlikesi durumunda insanların ortamı derhal terk etmesi için ikazda bulunması gereken sistemdir.
Gelişen teknoloji sayesinde, diğer sistemlerle entegre çalışabilen yangın algılama sistemleri, yangın çıkan ortamın hızla boşaltılarak can kayıplarının önüne geçilmesini ve maddi hasarların en aza indirgenmesini amaçlamaktadır.
Peki, yangın algılama sistemleri nelerdir? Dünyada iki tip yangın algılama sistemi bulunmaktadır:
1. Konvansiyonel Yangın Algılama Sistemi
Belirli bir bölgede meydana gelen yangının tespiti amacıyla çalışan sistemlere konvansiyonel yangın algılama sistemi adı verilmektedir.
Zon denilen bölgesel tespit mantığıyla işlemektedir. Bu zonlara bağlı bölgelerdeki yangın algılama dedektörleri, sinyaller sayesinde yangını algılayarak bölgesel uyarı sağlamaktadır.
Diğer sistemlere kıyasla basit sistemlerdir ve oldukça ekonomiktir. Bu nedenle, yangın riskinin daha az olduğu küçük projelerde tercih edilmektedir.
Konvansiyonel yangın algılama sistemlerinin en büyük kusuru ısı değişimlerinden etkilenerek sıklıkla yanlış yangın alarmı vermesidir.
Sistem dahilinde kullanılan ekipmanlar şu şekildedir:
- Isı dedektörü,
- Duman dedektörü,
- Yangın butonları,
- Yangın flaşörleri,
- Yangın sirenleri ve
- Beam dedektörü.
2. Analog Adresli Yangın Alarm Sistemi
Noktasal yangın algılama özelliği sayesinde kompleks ve yangın olasılığı yüksek yapılarda kullanılmaktadır.
Her bir dedektör bir çevirim hattına bağlanarak, hatlardaki kablo ve algılayıcılar duman, ısı ve sıcaklık artış hızı gibi farklı algılama elemanlarını dolaşmaktadır. Ardından, detaylı bir kontrol sağlayarak ortam hakkında raporlar sunmaktadır.
Herhangi bir yangın veya arıza durumunda, lopların bağlandığı kontrol paneline ikaz bildirimleri gönderilmektedir.
Birçok mekanik sisteme entegre edilebilen analog adresli yangın alarm sistemi, geliştirilebilirliği ve detaylı rapor sunması özelliğinden dolayı büyük yapılarda kullanılmaktadır.
Analog adresli yangın alarm sistemlerinin fiyatı konvansiyonel yangın alarm sistemlerine göre daha yüksektir.
Sistem dahilinde kullanılan ekipmanlar şu şekildedir:
- Isı dedektörü,
- Duman dedektörü,
- Multi sensörler,
- Beam dedektörü,
- Yangın sireni,
- Yangın butonu ve
- Yangın flaşörü.
Önemli! Her işletme, müşterilerinin ve çalışanlarının güvenliğini sağlamak için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür. Bu bağlamda, yangın algılama sistemleri kullanımı işletmeler için bir zorunluluktur.
Yangın Algılama Sistemleri Hangi Tip Binalarda Kullanılır?
- Konutlar hariç olacak şekilde, kat alanı 400 metrekarenin üzerinde olan 2-4 kat arasındaki tüm binalarda,
- Konutlar hariç olmak üzere, kat sayısı dörtten fazla olan tüm yapılarda ve
- Konutlar dahil tüm yüksek katlı binalarda yangın algılama sistemi bulunmalıdır.
Daha da spesifik olmak gerekirse yapı yüksekliği;
- 51,5 metrenin üzerindeki tüm konutlarda,
- 6,5 metrenin üzerindeki tüm konaklama amaçlı binalarda,
- 21,5 metrenin üzerindeki eğitim tesislerinde,
- 6,5 metrenin üzerindeki yataklı sağlık tesislerinde,
- 21,5 metrenin üzerindeki ayakta tedavi ve diğer sağlık tesislerinde,
- 30,5 metrenin üzerindeki büro binalarında,
- 12,5 metrenin üzerindeki ticari amaçlı binalarda,
- 21,5 metrenin üzerindeki endüstriyel amaçlı yapılarda,
- 12,5 metrenin üzerindeki yeme içme hizmeti veren yapılarda,
- 6,5 metrenin üzerindeki müze ve sergi alanlarında,
- 6,5 metrenin üzerindeki terminallerde,
- 6,5 metrenin üzerindeki depolarda ve
- 6,5 metrenin üzerindeki yüksek tehlikeli yerlerde yangın algılama sistemleri bulunması mecburidir.
Algılama sistemlerinin gerekli olduğu ancak duman algılama cihazlarının kullanımının uygun veya yeterli olmadığı mahallelerde, başka tip (sıcaklık artış, alev, sabit sıcaklık gibi) algılama cihazları kullanılmalıdır.
Erişilmesi mümkün olmayan, içinde yanmaya elverişli madde bulunmayan ve normal baca niteliğinde olmayan alanlara duman algılayıcı takılması gerekmemektedir.
Yangın Algılama Sistemi Nasıl Çalışır?
Yangın algılama sistemi herhangi bir sebeple meydana çıkan yangına müdahaledeki ilk gerekliliktir. Alevler yükselmeden başlangıç anında yangını tespit edip ikaz sistemlerini devreye sokmaktadır. Böylece, binada çıkan yangında can kaybı olmadan ve en az maddi hasarla söndürmek mümkün olmaktadır.
Yangın algılama sistemleri çalışma prensibi şu şekildedir;
- Duman dedektörleri dumanı veya ısı sensörleri ısı değişimini algılar.
- Yangın dedektörleri, alev dedektörleri, ısı dedektörleri ve yangın ihbar butonları sayesinde yangının çıktığı alan hızlıca tespit edilir.
- Bu dedektörler sesli uyarı sistemlerini (sirenleri ve/veya flaşörleri) devreye sokarak çıkan yangın ile ilgili binadaki herkesi haberdar eder. Diğer bir deyişle, yangın ihbar sistemleri devreye girer.
- Yangının tehlike seviyesini artıracak elektrik ve gaz gibi sistemlerin kesilmesi entegrasyonlar ile sağlanır.
- Söz konusu yangın çok çabuk kontrolden çıkabilecek bir seviyede olmasa bile, söndürme mekanizmaları derhal devreye girer. Bu esnada, en yakın itfaiyeye haber verilmelidir.
Yangın Algılama ve Yangın Alarm Sistemi Cihazları
Yangın algılama sistemleri ve parçaları, bir diğer deyişle yangın algılama ve yangın alarm sistemi cihazları TS EN 54’e uygun olarak üretilmeli ve işletilmelidir. Simbak olarak; alanında öncü, standartlara uygun üretim ve tasarım yapan, Schrack, Bosch ve Mavili markalarıyla çalışmaktayız.